Cochenille

COCHENILLE (E) DACTYLOPIUS COCCUS   

• Cochenille (E) betekent dat het hier gaat om de kleurstof karmin (E120), die wordt gebruikt in levensmiddelen, cosmetica en soms voor textielverven.
• De kleuren die cochenille kan geven bij verven zijn roze, rood en paars.
• Grand-teint verwijst naar de kleurechtheid, wat betekent dat de kleur goed bestand is tegen wassen en zonlicht.
• Beitskleurstof houdt in dat cochenille wordt gebruikt in combinatie met beitsmiddelen zoals aluin om vezels te verven.

Hoewel cochenille vrij prijzig is, is het zeer geconcentreerd, waardoor maar een kleine hoeveelheid nodig is om vezels te verven. Voor een gemiddelde kleurintensiteit heb je slechts 3-8% van het gewicht van de te verven stof (WOF) aan cochenille nodig.

NATUURLIJK VERFPROCES MET COCHENILLE
Voorbereiding van de Vezels

• Eiwitvezels (zoals wol en zijde): Gebruik een aluinbeits van 15% WOF. Dit zorgt ervoor dat de vezels de kleurstof goed opnemen en de kleuren helder blijven.
• Cellulosevezels (zoals katoen en linnen): Hier begin je met tannine (8% WOF) om de vezels voor te bereiden. Daarna gebruik je een aluinbeits van 15% met 2% soda-ash. Dit is belangrijk omdat cellulosevezels van nature minder goed kleurstoffen vasthouden zonder voorbehandeling.

Het Kleurproces

Cochenillepoeder bereiden: Maal de gedroogde cochenille-insecten fijn met een blender of vijzel. Dit poeder bevat het carminzuur, de belangrijkste kleurstof.

Extractie van de kleurstof: Breng het poeder in een pan met water en laat het 15 minuten zachtjes sudderen, net onder het kookpunt. Zeef de vloeistof met een pantykousje. Herhaal dit proces nog twee keer in een pan met vers water, waarbij je opnieuw het pantykousje met de cochenille toevoegt. Sommige ververs bewaren de overgebleven pulp in water voor later gebruik.

Verfbad maken: Combineer de afgetapte vloeistoffen om je verfbad te maken. Voeg 6% WOF wijnsteenzuur (cream of tartar) toe aan het verfbad. Dit versterkt de kleurintensiteit en zorgt voor een warme, rijke rode tint. Zorg ervoor dat de vezels vooraf in water zijn geweekt, zodat ze de kleurstof gelijkmatig opnemen.

Beïnvloeding van de Kleur

Beïnvloeding van de Kleur: Hoewel cochenille niet bijzonder gevoelig is voor de pH-waarde van het water, reageert het wel op kalk. Als je water veel kalk bevat, kun je beter kalkvrij water uit de supermarkt gebruiken om ongewenste kleurveranderingen te voorkomen.

Door aanpassingen aan het verfbad of de voorbehandeling kun je verrassend diverse kleuren bereiken:

• Roodtinten: Voeg 6% wijnsteenzuur (cream of tartar) toe voor een warme, kerstachtige rode kleur.
• Paarstinten: IJzer (2-4% WOF) in het verfbad of beitsmiddel verschuift de kleur naar diepe purpertinten.
• Oranje of fuchsia: Door zuur (zoals citroenzuur) aan het verfbad toe te voegen, wordt de kleur oranje. Voor een intense fuchsia tint voeg je alkalische stoffen toe, zoals soda-ash.

ECOPRINTEN MET COCHENILLE

Ontdek het Krachtige Kleurenspel van Cochenille

Ecoprinten met cochenille is een fascinerende manier om de levendige tinten van deze natuurlijke kleurstof tot leven te brengen. De diepe rood-, roze- en paarstinten, in combinatie met beitsmiddelen en andere natuurlijke verven, zorgen voor unieke en prachtige patronen op verschillende stoffen.

Wil je meer leren over ecoprinten met cochenille? Neem gerust contact met me op voor advies of begeleiding.

Rachella